HPV Aşısı İle İlgili Merak Edilenler
Human Papilloma Virus yani diğer adıyla HPV enfeksiyonu gelişmiş ülkelerde cinsel yolla bulaşan en sık enfeksiyon ajanı olması bakımından önem arz etmektedir. Başta kadınlarda rahim ağzı kanseri olmak üzere kadın ve erkeklerde anogenital sistem ve baş-boyun kanserleri gibi hastalıkların en önemli sebepleri arasında yer almaktadır. kadınlarda tespit edilen rahim ağzı kanserlerinin %90’dan fazlasında herhangi bir tip yüksek riskli HPV enfeksiyonu tespit edilebilmektedir. Bunun anlamı şudur; HPV enfeksiyonu olmadan rahim azğı kanseri olma ihtimali çok düşüktür. Ancak HPV enfeksiyonunun sonucunda enfeksiyona içerisinde vücutlarından virusu uzaklaştırarak
yakalanan bireylerin yaklaşık %80’i 2 yıl
enfeksiyondan kurtulmaktadır. Rahim ağzı kanseri riskini artıran durum uzun süre kalıcı olan yüksek riskli HPV enfeksiyonudur. HPV’ye karşı etkili bir ilaç ya da tedavi henüz yoktur, HPV’nin vücuttan atılması ve temizlenmesi esas olarak bağışıklık sistemi ile olmaktadır. Bağışıklık sistemini olumsuz etkileyen faktörler HPV persistansını artırararak kanser riskini yükseltir. Bağışıklık sisteminin zayıf olduğu kanser tedavisi, organ nakli, ya da birtakım kalıtsal bozuklukların yanında sigara kullanımı HPV enfeksiyonunun vücuttan atılmasını zorlaştıran ve dolayısı ile kanser riskini artıran en önemli sebeplerdir.
HPV aşısı neden önemlidir?
Rahim ağzı kanseri neredeyse tamamen HPV kaynaklı olduğundan HPV’ye karşı geliştirilmiş aşıların rahim ağzı kanserini
büyük oranda önlediği
bilinmektedir. Diğer bir deyişle
kadınlarda rahim ağzı kanseri önlenebilir bir kanser türüdür.
Ülkemizde hangi HPV aşıları mevcut?
Uzun yıllardır sadece 4’lü aşı olarak bilinen Gardasil-4
piyasada bulunabilirken artık tüm dünyada yıllardır kullanımda olan 9’lu aşı olarak bilinen Gardasil-9 Türkiye’de kullanıma girmiştir.
Gardasil-9 hangi HPV enfeksiyonlarına karşı koruyucudur?
Gardasil-9 toplam 9 HPV tipine karşı çok yüksek oranda koruma sağlamaktadır.
Bunlardan ikisi tip 6 ve 11’dir. İkisi birlikte genital siğillerin yaklaşık %80’inden sorumlu olan düşük riskli HPV tipleridir.
Bunun yanında rahim ağzı kanseri ile en sık birliktelik gösteren yüksek riskli tiplerden olan HPV tip 16 ve tip 18’e karşı bağışıklık sağlamaktadır. Bu noktaya kadar Gardasil-4 ile aynı etkinliğe sahiptir. Gardasil-9 ek olarak Tip 31, 33, 35,52 ve 58’e karşı da bağışıklık sağlamaktadır. Rahim ağzı kanseri riski yönünden Gardasil-4 ile karşılaştırıldığında kapsama alanı daha geniştir.
Aşı kimlere önerilir?
Gardasil-9 için hedef popülasyon 9-26 yaş kızlar ve kadınlar ve 9-15 yaş erkeklerdir. Ancak kadınlarda 45 yaşına kadar bireysel aşılanma önerilmektedir.
HPV aşısının yapılmasının sakıncalı olduğu durumlar var mıdır?
HPV aşısı canlı ya da zayıflatılmış virus içermediğinden enfeksiyon yapma yeteneğine sahip değildir. Aşıların içeriğinde virusun dış kapsid proteini (L1 proteini) bulunduğundan L1 proteinine karşı antikor oluşmaktadır. Bu nedenle özellikle aşının yapılmasının sakıncalı olduğu bir hasta grubu bulunmamaktadır.
HPV aşısı kaç doz yapılır?
15 yaş altında 2 doz aşılama yeterlidir. İlk doz aşının ardından 6. Ayda yapılacak 2. Doz aşı 15 yaş altı kız ve erkek çocuklarda yeterli korunma sağlamaktadır.
16 yaş ve üzerinde ise 3 doz aşılama önerilmektedir. Buna göre ilk doz aşıdan sonra 2. Ve 6. aylarda tekrar dozları yapılmaktadır.
